ისრაელში თითქმის ყველა ახალაშენებულ სახლსა და შენობას აქვს ერთ-ერთი მთავარი ელემენტი, რომელიც, ალბათ, ქვეყნის სპეციფიკურ გეოპოლიტიკურ რეალობას ყველაზე კარგად ასახავს — მამადი. ეს სიტყვა ებრაული აბრევიატურაა და ნიშნავს: מרחב מוגן דירתי – “ბინაში არსებული დაცული სივრცე”.
როგორია მამადის დანიშნულება?
მამადი არის სპეციალურად გამაგრებული ოთახი, რომელიც განკუთვნილია ბალისტიკური იერიშების, აფეთქებების, ქიმიური ან ბიოლოგიური საფრთხის დროს მოსახლეობის დაცვისთვის.
იგი შენდება რკინა-ბეტონის სქელი კედლებით, აქვს ფოლადის კარ-ფანჯარა, ჰერმეტული ბეჭდვა და, საჭიროების შემთხვევაში, ჟანგბადის გამწმენდი სისტემა.
რატომ გახდა ის აუცილებელი?
1991 წლის ყურის ომმა, როცა ერაყიდან ისრაელი “სკადის” ტიპის რაკეტებით დაიბომბა, აჩვენა, რომ მოსახლეობას სჭირდებოდა დაცული სივრცე პირდაპირ საცხოვრებელ ზონაში.
ამ შემთხვევის შემდეგ, ისრაელში კანონის მიხედვით ყველა ახალაშენებულ სახლს უნდა ჰქონდეს მამადი — სტანდარტი, რომელიც დღეს ასიათასობით ადამიანის უსაფრთხოების გარანტიაა.
წამებზე გადამწყვეტი დრო
როდესაც სირენა ისმის და მოსახლეობას, მაგალითად, თელ-ავივში, მხოლოდ 90 წამი აქვს თავშესაფარში მისასვლელად, ძნელად წარმოსადგენია, რომ იმ დროში ვინმე მოასწრებს მიწისქვეშა ბომბსაფარში ჩასვლას.
სწორედ ამიტომ იქცა მამადი — დაცულ ოთახად საკუთარ ბინაში, რომელიც შეიძლება ჰქონდეს ყველას — ბავშვს, ხანდაზმულს, ან ინვალიდს — და უსაფრთხოდ დარჩეს, სახლიდან გაუსვლელად.
რეალური მაგალითები
ბოლო სარაკეტო თავდასხმებისას არაერთი კადრი გავრცელდა, სადაც სახლები მთლიანად განადგურდა, ხოლო ერთადერთი გადარჩენილი სივრცე სწორედ მამადია — ოთახი, სადაც ოჯახმა თავი შეაფარა.
ეს რეალობა კარგად ასახავს მამადის ფუნქციურობას — არ არის უბრალოდ არქიტექტურული მოთხოვნა, არამედ სიცოცხლის დამცველი სისტემის ნაწილი.
აღსანიშნავია ისიც, რომ ირანის სარაკეტო დარტყმების შედეგად ბოლო დღეებში, ისრაელში მთლიანობაში 24 ადამიანი დაიღუპა. დადგენილია, რომ არც ერთი მათგანი მამადში (თავშესაფარში) არ იმყოფებოდა.
ისრაელის მაგალითმა მსოფლიოს ბევრ ქვეყანას აჩვენა, რომ თავდაცვა მხოლოდ ფრონტის ხაზი არ არის. ბინაში არსებული გამაგრებული ოთახი — ეს არის მცირე მაგრამ გადამწყვეტი რგოლი ეროვნული უსაფრთხოების ჯაჭვში.
მამადი არ არის მხოლოდ ოთახი — ის არის სიმბოლო იმისა, როგორ შეიძლება ტექნოლოგია, უსაფრთხოების კულტურა და სახელმწიფო პოლიტიკა ერთდროულად ემსახურებოდეს მოქალაქის სიცოცხლის დაცვას.
ისრაელის გამოცდილება ადასტურებს: სწორად გაწერილი და ადამიანზე მორგებული უსაფრთხოების სისტემა სიცოცხლეს გადაარჩენს — სიტყვასიტყვით.